Padre Alejandro Solalinde Guerra krijgt Geuzenpenning 2019
De Geuzenpenning voor 2019 wordt toegekend aan padre Alejandro Solalinde Guerra.
Dat heeft de stichting Geuzenpenning vrijdag 11 januari bekendgemaakt. Padre
Alejandro Solalinde (73) richtte in 2007 het opvanghuis Hermanos en el Camino op
(Broeders Onderweg) in Ciudad Ixtepec. De Mexicaanse priester biedt hiermee een
veilige plek aan migranten. Daar kunnen ze even op adem komen en voedsel en
onderdak krijgen, evenals medische en psychologische hulp en juridische
begeleiding.
Dagelijks proberen wanhopige migranten de grens tussen Mexico en de Verenigde
Staten over te steken, op zoek naar een beter leven voor hen en hun familie. Het
is een gevaarlijke reis die bovenop vrachttreinen of te voet wordt afgelegd.
Velen halen de grens niet. Onderweg lopen ze groot gevaar te worden mishandeld,
beroofd, ontvoerd voor losgeld, verkracht of vermoord. Padre Alejandro Solalinde
Guerra kon dit niet langer aanzien en daarom zet hij zich al jaren in om hun lot
te verbeteren.
Ciudad Ixtepec ligt in het zuiden van Mexico in de provincie Oaxaca, een van de
armste streken van Mexico. Deze provincie heeft het hoogste percentage
analfabetisme, extreme armoede en werkloosheid. Ciudad Ixtepec ligt precies op
het punt waar allerlei groepen migranten samenkomen. Deze locatie trekt dan ook
allerlei drugsbendes aan, die daar makkelijker hun slag kunnen slaan.
Al op de dag van de opening van het opvanghuis stonden er vierhonderd mensen
voor de deur. Jaarlijks kan padre Alejandro Solalinde met vele vrijwilligers
dankzij Hermanos en el Camino zo’n twintigduizend mannen, vrouwen en kinderen
helpen. Maar het opvanghuis wordt zeker niet door iedereen gewaardeerd. ,,De
grootste uitdaging die ik moet overwinnen is de intimidatie, het treiteren en
het constante gebrek aan respect van mensen die niet willen dat mijn missie om
migranten te helpen slaagt,’’ zegt padre Alejandro Solalinde. ,,Veel lokale
autoriteiten, bendes en drugsmokkelaars zouden het geweldig vinden om zich te
ontdoen van verdedigers van mensenrechten.”
De Mexicaanse priester wordt dan ook constant bedreigd en geïntimideerd. Zo
moest hij in 2012 zijn land ontvluchten na een reeks van doodsbedreigingen. Na
twee maanden besloot hij toch terug te keren naar Mexico en daar hield hij
direct na aankomst een persconferentie: ,,Broeders Onderweg wordt lastig
gevonden, vooral ik. Ik ben de belangrijkste lastpost die hen in de weg staat om
miljoenen te verdienen. Maar we zullen niet stoppen, nooit.”
Ook krijgt hij soms tegenwerking uit eigen kring. In maart 2018 verordonneerde
de bisschop van Veracruz dat de Mexicaanse priester niet meer de mis mag
meevieren vanwege zijn verwijt dat Mexicaanse bisschoppen te weinig zouden doen
voor migranten. Ook kreeg hij kritiek op zijn uitspraak dat de kerk respect moet
hebben voor 'seksuele diversiteit'. Verder vindt hij dat bisschoppen zich niet
moeten gedragen als vorsten, maar juist arm moeten zijn, empathisch en in
solidariteit met mensen die het zwaar hebben. Geef je bevoorrechte sociale
status op en vergezel het volk als pelgrim, is zijn devies.
Daarnaast is hij een keer bedreigd door lokale autoriteiten. Als Hermanos en el
Camino niet binnen twee dagen dichtging, zou het opvanghuis in vlammen opgaan.
De priester ging gewoon door met zijn werk; hij kon niet anders, verklaarde hij.
Te voet
Tot 2014 kwamen de migranten meestal per goederentrein, bijgenaamd ‘La Bestia’
(het Beest). Maar tegenwoordig komen de meesten te voet. Via de site van
Hermanos en el Camino krijgen zij informatie over de gevaren die ze onderweg
kunnen tegenkomen. ,,Het is mogelijk dat je op weg door het land mensen van
goede wil vindt, maar helaas is het raadzaam om de meeste mensen te
wantrouwen,’’ luidt een van de waarschuwingen. Ook wordt er gewaarschuwd voor
‘halcones’ (haviken): nepmigranten die de echte migranten onderweg proberen uit
te horen om er zo achter te komen of het loont om ze wel of niet te ontvoeren
voor losgeld.
Al deze waarschuwingen ten spijt worden jaarlijks zo’n twintigduizend migranten
ontvoerd. Sommigen overleven dit niet, zij liggen langs de route naar de
Verenigde Staten begraven in naamloze massagraven. Omdat ze vaak geen paspoort
hebben, zijn ze een makkelijke prooi voor de bendes, het maakt niemand uit of ze
verdwijnen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat padre Alejandro Solalinde in
zijn boek ‘Los Narcos Me Queren Muerto’ (‘De drugsbenden willen me dood hebben’)
Mexico beschrijft als één groot massagraf. De priester had ook een prominente
rol bij het aan de kaak stellen van de vermissing van 43 studenten die in 2014
uit de bus werden gehaald en daarna spoorloos zijn verdwenen.
Geuzenpenning
Sinds 1987 is de Geuzenpenning aan verschillende organisaties en personen
toegekend. De Geuzenpenning is een initiatief van de Stichting Geuzenpenning.
Deze organisatie is opgericht door voormalige Nederlandse verzetsstrijders die
actief waren in de Tweede Wereldoorlog. De Geuzenpenning is bedoeld om
hedendaagse vrijheidsstrijders en mensenrechtenactivisten eer te bewijzen en te
steunen. Voorzitter is Kathleen Ferrier, ze is verder onder meer docent
Mensenrechten aan de Asian University for Women Bangladesh en medeoprichter van
‘Bright Hong Kong’.
De Geuzenpenning is eerder toegekend aan personen zoals de Tunesische
mensenrechtenadvocaat Radhia Nasraoui (2013), de Zweedse mensenrechtenactivist
Thomas Hammarberg (2014), Alice Nkom en Michel Togué, twee advocaten in Kameroen
die zich inzetten voor gearresteerde homo’s en lesbiennes, en aan organisaties
zoals Free Press Unlimited (2015) en MOAS (2016). Vorig jaar ging de
Geuzenpenning naar Girls Not Brides. Meer informatie over de Geuzenpenning is te
vinden op www.geuzenpenning.nl.